Yuxi: Difference between revisions

m
no edit summary
m (bannumer sahigi)
mNo edit summary
 
Line 29:
 
== Histori fe yuxi ==
Unyum jixido historigrafiyen le sen [[Herotodo]], Lamaeliniyen. Te le eskri kitabu har titulo "Historilari" ner fe 440 LK, ner fe lefe 2 500 nyan. Bannumer hikaye hu te le eskri da no sen sati, ji ren no jixi kama hinto sen of denoto.
 
Herodoto hikaye tem Wangu Atis; te le krasi ner fe lefe 5 500 nyan in dexa namegido ''[[Esfarda]]''. Tesu dexa le sen in donguli ''[[Anatoli]]'', ner fe moderno Elini. Atis le hare muhim problema; tesu geo le hare daymo xosu yam koski klima le no sen bon cel nongyo. Demo of ''Esfarda'' le moni sabarya ji onxala ki bon watu har multi to ger ruata.
 
Mas denwatu hu masele le no boncu, ''Esfarda''yen le idey ajabu hala fe problema. Ete le yuxi dur total din cel na no temfikir yam, ji xafe to, ete ger yam fe jaxali din. Hinmaner, ete le pasa 18 nyan, ji fatmin multi pimpan yuxi, kom [[dadu|daduyuxi]] ji bolyuxi.
 
In sesu historili kitabu of 1938 Nederili eskriyen ''Johan Huizinga'' loga ki yuxi sen maxmo lama kom kultura de insan. Te fikir ki yuxi sen xoru fe fuza insanaksyon kom basa, lega, jange, sofilogi, ji arte. Daylama insan le yongu osto cel na krea unyum yuxi. Dadu sen daymo lama yuxitul. Yuxi le xoru kom mon of daylama dini. Maxim lama ewrekado yuxitul – 49 lil pentudo petra har inkatado imaje of lefe 5 000 nyan – sen of geo hu da sen in moderno Turki. Un to of unyum tahtayuxi, Senet, le precu in [[Lamamasri]] ner fe lefe 3 500 nyan. [[Lamaelini|Lamaeliniyen]] le hare tahtayuxi sim fe [[dama]], ji multi bolyuxi.