Mexiko

From Globasawiki
Mexikoli Uncudo Estatolar
Estados Unidos Mexicanos

Bandera

Dalutul
Cuyoxaher Xaher Mexiko
(Espanisa: Ciudad de México)
Peryaje 1 964 375 km²[1]
Demoje 128 649 565 (2020)[1]
Resmi basa Nil
Nasyonli basa Espanisa

Mexiko (Espanisa: México), or Mexikoli Uncudo Estatolari (Espanisa: Estados Unidos Mexicanos) fol resmi name, sen dexa in Utarali Amerika hu da le ikawkalcu of Espani fe 16 de mesi 9, 1810. To le beswikara Espani fe 27 de mesi 9, 1821.[1] Mexiko sen 15yum maxim peryajepul dexa in globa,[2] ji har max kom 120 mega insan, Mexiko sen 10yum maxim demojepul dexa in globa.[3] Xey fe insanli presen of lefe 11 000 nyan le beewreka in Mexiko.[4]

Geografi

Citlaltépetl, loka in Pwebla ji Verakruz, sen maxim day jabal in Mexiko fe 5636 m.[1]

Peryaje de Mexiko sen 1 964 375 km² (15yum maxim day dexa), daju tigaple dayje de Franse.[2] Sui koberi 20 430 km² of peryaje. Hay tiga jali dexa wey Mexiko. Mexiko loka intre Belize (276 km fe dexabyen), Gwatemala (958 km) ji Usa (3155 km) ji intre Haliju Mexiko, Bahari Karibe ji Utarali Bahari Pacifiko. Mexiko hare 9330 km fe kosta.

Maxim gao loka sen Citlaltépetl fe 5636 m. Nongyogeo le koberi daju 54.9% fe peryaje fe 2011, ji drevolari le koberi daju 33.3% fe peryaje fe 2011.[1]

Klima

Hay iji suhegeo ji barixli drevolari[1] ji dexa cuyo hare klase fe Köppen hu da sen termopul ji semi suhe.[5]

Demo

Demoje de Mexiko sen 128 649 565 (dajuya fe 2020), or 65 person/km². 80.7% fe ogartim sen xaheryen. Un ofcare fe demoje, hu da sen 21 782 000 insan, ogar fe cuyoxaher Xaher Mexiko, maxim day xaher in Mexiko.

42.98% fe ogartim sen minmo lao kom 25 nyan. Demoje nyanli xunjan fe 1.04%.

Mexiko no hare resmi basa, mas Espanisa hare maxori palayen. 6.5% fe demoje pala aselli basa. Dini de 90.7% fe demoje sen Kristoismo, ji 4.7% fe demoje no pratika he ban dini.[1]

Krasi

Mexiko sen uncudo presidiyenli jumhuri. Presidiyen Andrés Manuel López Obrador sen iji dexakef ji krasikef xorfe 1 de mesi 12, 2018. Demo seleti presidiyen yon tupyoya. Jandan maxoriya sen kufi cel na triunfa. Tupyoya beorganisa fe moy sisa nyan.[1]

Lista fe estato

Estato Aselli name Demoje (2015)[6] Membrocu[7] Postali numer[8]
Agwaskalyentes Aguascalientes 1 312 544 5 de mesi 2, 1857 20
Ciwawa Chihuahua 3 556 574 6 de mesi 7, 1824 31–33
Cote Kaliforni Baja California 3 315 766 16 de mesi 1, 1952 21–22
Cyapas Chiapas 5 217 908 14 de mesi 9, 1824 29–30
Durango Durango 1 754 754 22 de mesi 5, 1824 34–35
Estato Mexiko Estado de México 16 187 608 20 de mesi 12, 1823 50–57
Gerero Guerrero 3 533 251 27 de mesi 10, 1850 39–41
Gwanahwato Guanajuato 5 853 677 20 de mesi 12, 1823 36–38
Halisko Jalisco 7 844 830 23 de mesi 12, 1823 44–48
Hidalgo Hidalgo 2 858 359 16 de mesi 5, 1869 42–43
Kampece Campeche 899 931 27 de mesi 10, 1850 24
Keretaro Querétaro 2 038 372 23 de mesi 12, 1823 76
Kintana Ro Quintana Roo 1 501 562 8 de mesi 10, 1974 77
Koawila Coahuila 2 954 915 7 de mesi 5, 1824 25–27
Kolima Colima 711 235 9 de mesi 12, 1856 28
Micoakan Michoacán 4 584 471 22 de mesi 12, 1823 58–61
Morelos Morelos 1 903 811 17 de mesi 4, 1869 62
Nayarit Nayarit 1 181 050 26 de mesi 1, 1917 63
Neo Leon Nuevo León 5 119 504 7 de mesi 5, 1824 64–67
Pwebla Puebla 6 168 883 21 de mesi 12, 1823 72–75
San Lwis Potosi San Luis Potosí 2 717 820 22 de mesi 12, 1823 78–79
Sinaloa Sinaloa 2 966 321 14 de mesi 10, 1830 80–82
Sonora Sonora 2 850 330 10 de mesi 1, 1824 83–85
Sudeli Cote Kaliforni Baja California Sur 712 029 8 de mesi 10, 1974 23
Tabasko Tabasco 2 395 272 7 de mesi 2, 1824 86
Tamawlipas Tamaulipas 3 441 698 7 de mesi 2, 1824 87–89
Tlaxkala Tlaxcala 1 272 847 9 de mesi 12, 1856 90
Verakruz Veracruz 8 112 505 22 de mesi 12, 1823 91–96
Wahaka Oaxaca 3 967 889 21 de mesi 12, 1823 68–71
Xaher Mexiko[nota 1] Ciudad de México 8 918 653 18 de mesi 11, 1824 00–16
Yukatan Yucatán 2 097 175 23 de mesi 12, 1823 97
Zakatekas Zacatecas 1 579 209 23 de mesi 12, 1823 98–99

Lista fe presidiyen

Notalari

  1. No sen estato.

Mambalari

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 "Mexico" (in Englisa). The World Factbook. Central Intelligence Agency.
  2. 2.0 2.1 "Country Comparisons – Area" (in Englisa). The World Factbook. Central Intelligence Agency.
  3. "Country Comparisons – Population" (in Englisa). The World Factbook. Central Intelligence Agency.
  4. Mexico - History (in Englisa). Encyclopædia Britannica.
  5. "Mexico Climate / Mexico Weather by Month". Climate-Data.org (in Englisa). Visita fe 16 de mesi 10, 2022.
  6. "Población en viviendas particulares habitadas por entidad federativa y tasa de crecimiento promedio anual, 2010-2015" (in Espanisa). Principales resultados de la Encuesta Intercensal 2015 – Estados Unidos Mexicanos. Instituto Nacional de Estadística y Geografía. Sayfa 14.
  7. "Cronología de la Evolución Territorial" (in Espanisa). México y su Historia.
  8. "Appendix B: Two–Letter State and Possession Abbreviations" (in Englisa). Postal Addressing Standards. United States Postal Service.


Dexa in Utarali Amerika
Antigwa ji BarbudaBahamaBarbadoBelizeDominikaDominikanaGrenadaGwatemalaHaytiHonduraJameykaKanadaKostarikaKubaMexikoNikaragwaPanamaSalvadoriSan Kristofer ji NevisSan LusiaSan Vinsent ji GrenadinTrinidad ji TobagoUsa