Sosyallogi
Sosyallogi sen estudi fe sosyaltim ji maner hu insan aksyon in grupo. Sosyaltim sen komuntim fe insan hu da ogar in especifi dexa or zona ji hare sama xugwan, lega, ji organisatim.
Emmanuel-Joseph Sieyès in 1780 le sen unyum te hu da le yongu hin lexi. Problemalari kosado fal alogi cel industri sosyaltim, hu in da multi insan le trasogar cel xaher ji ergo in fabrikadom, le sen jaldi fokus in sosyallogi. Auguste Comte, Max Weber ji Émile Durkheim le sen lideyen in estudi fe sosyal okur. Temalari le inkludi: komuntim, awtorita, estatus, sosyal awteligi, ji kowakalya.
Xorfe jaldi 21yum nyan, bannumer sosyallogiyen oko xey kom: rasa, etno, klase, jensi, famil, ji sosyal intreaksyon. Ete pia estudi poskostrui fe sosyal estrutur; krimen ji posgami.
Ergo fal sosyallogiyen
Sosyallogiyen reserci estrutur hu da ordenu sosyaltim, kom rasa, jensi (kama person sen man or fem), ji sosyal klase (pesapul or pesakal). Ete estudi famil ji moni problema kom krimen ji maldoyday fe dava.
Maxori sosyallogiyen ergo in un or max espesyalyali loka or "baxdomeni". Sosyallogi inkludi multi baxdomeni hu da moni alo sifa de sosyaltim. Fe misal, sosyal cengugi estudi nenegalya ji klaseli estrutur in sosyaltim. Domeni fe demografiya estudi alocu in demoje or demotipo. Krimenlogi moni krimenli konduta ji krimen. Politili sosyallogi estudi krasitim ji lega. Sosyallogi fe rasa ji sosyallogi fe jensi moni maner hu insan temfikir rasa ji jensi.
Multi sosyallogiyen pia reserci ex universita. Etesu reserci jadindo sen nyatudo cel na sahay alimyen, legakreayen, ji kwanliyen fe krasitim cel na krea maxim bon establidom, programa fe krasitim, ji regula.
Sosyallogiyen pimpan yongu estatisti cen na hesabu ji meter motif tem maner hu insan aksyon or konduta. Sosyallogiyen pia interviu insan or lide grupoli diskusi cen na xorjixi seba hu insan konduta yon ban maner. Bannumer sosyallogiyen tongi alo resercimetode.
Histori fe sosyallogi
Sosyal analisi befale xafe watu de Platon. Sosyallogi le sencu swikarado kom tipo fe syensi dur jaldi 19yum cennyan. Ewropali xaher le alocu dur multi insan trasogar cel in xahar ji xoru na ergo in fabrikadom. Sosyallogi le xidu na aham maner hu insan le intreaksyon ji maner hu grupo intreaksyon.
Lexi "sosyallogi" befatmin Franseli fikiryen Emmanuel-Joseph Sieyès in 1780. Jaldi fikiryen hu da le eskri tem sosyallogi inkludi Auguste Comte ji Max Weber.
Sosyallogi bealim in universita unyum fe Universita de Kansas in 1890. Unyum Ewropali departamen fe sosyallogi beestabli in 1895 in Universita de Bordo fal Émile Durkheim. Unyum sosyallogi departamen establido in Briti le sen in Londonli Eskol fe Ekonomilogi ji Politili Syensi in 1904. In 1919 sosyallogili departamen le beestabli in Doyci in Ludwig Maximilians su Universita de Munhen fal Max Weber.